Khi những bãi biển rực nắng, đỉnh núi phủ mây hay con phố cổ sầm uất đã quá quen thuộc, người ta bắt đầu tìm đến một hành trình khác biệt – hành trình đi xuống, sâu hơn, lặng hơn, và đôi khi… ngoạn mục hơn cả mong đợi. Trong bóng tối của lòng đất, ẩn giấu những câu chuyện lịch sử, những kiệt tác nghệ thuật, và cả những minh chứng kỳ vĩ về sức sống con người.
Tôi gọi đó là: du lịch dưới lòng đất – một hành trình không dành cho những ai chỉ muốn “check-in nhanh rồi rời đi”.
Ga Tàu – Những Cung Điện Ngầm
Tôi từng nghĩ tàu điện ngầm chỉ là phương tiện. Cho đến khi tôi bước vào một nhà ga ở Moscow. Ánh đèn chùm pha lê rọi xuống nền cẩm thạch trắng ngà. Trên tường là phù điêu, tượng đồng, hoa văn vàng óng như một cung điện thời Xô viết. Người ta nói vui rằng, ở đây, bạn không chỉ đi tàu – bạn bước vào một bảo tàng vận hành theo phút. Tôi ngỡ ngàng, và lần đầu tiên trong đời… nán lại ở một ga tàu lâu đến vậy, không phải vì lỡ chuyến, mà vì không muốn rời đi.
Và rồi Stockholm khiến tôi bất ngờ lần nữa. Những mảng tường đá thô trong lòng đất trở thành phông nền cho các nghệ sĩ vẽ nên vũ trụ, thiên văn, môi trường, nhân quyền. Như thể đi tàu mỗi ngày là một cuộc triển lãm tư duy. Mỗi ga là một chương truyện không lời, kể bằng màu sắc và trí tưởng tượng.
Những Thành Phố Bên Dưới Thành Phố
Rời ga tàu, tôi xuống sâu hơn nữa, tới Cappadocia – vùng đất như bước ra từ huyền thoại. Thành phố ngầm Derinkuyu không chỉ là một mê cung đá; nó là bằng chứng sống động về sự bền bỉ của con người. Trong những hành lang thấp và hẹp, tôi tưởng tượng cảnh hàng ngàn người sống trong bóng tối, tránh chiến tranh, giữ đạo, giữ nhau. Mùi đá vôi ngai ngái, tiếng bước chân vọng từ xa, và thứ im lặng nặng như đá – tôi mang theo cảm giác ấy rất lâu sau khi rời khỏi nơi này.
Ở Edinburgh, thành phố ngầm không dành cho tị nạn, mà cho tội lỗi. Vaults – những hầm rượu và chốn ăn chơi cũ kỹ, giờ là nơi du khách bước vào để nghe kể chuyện ma. Nhưng tôi không chỉ cảm thấy sợ. Tôi thấy một phần lịch sử bị che giấu, bị lãng quên, bị chôn vùi đúng nghĩa đen – và bây giờ, được khơi lại bằng đèn pin, giọng nói và trí tưởng tượng.
Hang Động
Nếu có một nơi nào khiến tôi quên rằng mình đang ở dưới mặt đất, đó là động Phong Nha. Những khối thạch nhũ lấp lánh như dòng nhạc đá ngừng lại giữa khoảnh khắc đẹp nhất. Âm thanh nhỏ cũng vang xa, như thể lòng đất đang lắng nghe. Có đoạn, tôi tắt đèn pin và chỉ còn ánh sáng mờ phản chiếu từ mái đá – khoảnh khắc đó, tôi thấy lòng mình cũng lặng như vách hang.
Và rồi tôi nhớ đến Wieliczka, Ba Lan – một mỏ muối cổ xưa đã được biến thành thánh đường. Tất cả đều được chạm khắc từ muối: tượng Chúa, đèn chùm, bàn thờ, hoa văn Gothic. Một nhà nguyện nơi người ta cầu nguyện giữa lòng đất – không ồn ào, không cao ngạo – chỉ có sự bền bỉ và lòng tin được kết tinh từ những giọt mồ hôi và hàng thế kỷ.
Ánh Sáng Trong Bóng Tối
Tôi bắt đầu chuyến đi vì tò mò, nhưng tôi kết thúc nó bằng sự ngẫm nghĩ. Những nơi tôi đến đều không có nắng, nhưng lại là nơi tôi cảm nhận rõ nhất ánh sáng – ánh sáng từ ký ức, từ nghệ thuật, từ sức sống dai dẳng của con người trong bóng tối. Đi xuống không phải là lùi lại. Đôi khi, càng đi sâu, ta càng nhìn rõ.
Và nếu bạn đã quen với núi rừng, biển khơi, thành phố hoa lệ… có lẽ đã đến lúc bạn thử đi xuống – bắt đầu một hành trình dưới lòng đất. Nơi đó không chỉ có đá, mà còn có chính chúng ta – khi ta lặng lẽ đối diện với thế giới từng bị quên lãng.
Nguồn: Tổng hợp.
